Bu Blogda Ara

22 Aralık 2016 Perşembe

YGS KİMYA- KONU ANALİZİ- ÇALIŞMA TAVSİYELERİ

Bu yazımı okuyanlar anlayacaklar ki aslında ben bir kimya öğretmeniyim. Bu sene yoğun çalışmaktan yorulup bir süre dinlenmeye karar verdim ama sıkılmam uzun sürmedi. Hemen yine işimle alakalı birşeyler yapmaya başladım, duramadım. Bu yazım da YGS sınavına hazırlananlar için kimya konuları hakkında bilgi vermek istiyorum.

Sınava hazırlananların çok iyi bildiği üzere sınava oldukça az bir süre kaldı.( Zaten hep az gelir :)
Özellikle kimya dersinde kendinizi iyi hissetmiyorsanız veya sayısal alanından bir öğrenci değilseniz konular hakkında verdiğim bilgileri kesinlikle dikkate alıp buna yönelik çalışma yaparsanız sizin için daha verimli olacağına inanıyorum.Hadi başlayalım o zaman:

Öncelikle 2010-2016 yılları arasında yapılan YGS sınavlarında daha önce çıkmış soruların hepsini dikkate almayın, Çünkü bu sene yapılacak sınav sadece 4 yıldır uygulanmakta olan öğretim programını kapsayacak, bu program ile yapılacak ilk sınav 2017-YGS'dir. Bu nedenle her derste olmasa da kimya dersinde önceki yıllara göre eklenen/çıkarılan/içeriği değişen konular var.

Bahsettiğim yeni öğretim programında (eski adıyla müfredat) kimya dersi 2 ana kısma ayrılmıştır. Bu kısımlar : "Temel Düzey Kimya" ve " İleri Düzey Kimya"dır.

9. ve 10. sınıflarda gördüğünüz konular Temel Düzey Kimya, 11. ve 12.sınıflarda gördüğünüz konular ise İleri Düzey Kimya kısımlarına ait.

Bu öğretim programıyla bir sınav henüz yapılmamış olsa da , genel beklenti YGS sınavında "Temel Düzey Kimya" kısmından soru gelmesi, yani 9. ve 10. sınıf konularından sorumlu olmanız.

Bu iki ana kısım içerisinde ortak olarak işlenen bazı konularda mevcut, bu  tip konuları incelediğimizde Temel Düzey kısmının daha yüzeysel ve sözel, İleri Düzey kısmının daha ayrıntılı ve işlemsel olduğunu görüyoruz.

Şimdi tek tek konu analizi yapalım:

YGS' de sorumlu olmanızı beklediğimiz konular;

1. Kimya Bilimi
2. Atom ve Periyodik Sistem
3. Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
4. Maddenin Halleri
5.  Asitler, Bazlar ve Tuzlar
6. Karışımlar
7. Endüstride ve Canlılarda Enerji
8. Kimya Her Yerde

şeklinde.


1. Kimya Bilimi

Bu konuda genel olarak;  kimya biliminin ortaya çıkışının tarihçesi, eskiden beri bilinen bazı element ve bileşikler, bu maddelerin yaygın isimleri ve sembolleri, laboratuarda ve kimyasal maddelerle çalışırken dikkat edilmesi gereken kurallar ve güvenlik işaretleri işlenmektedir.

Konu oldukça sözel olup, iyi bir kaynaktan birkaç defa okunup tekrar edilerek çok kolay net çıkarabileceğiniz bir konudur. Eski öğretim programıındaki "Simyadan Kimyaya" konusuna benzemektedir. Şunu unutmayın ki "Simyadan Kimyaya" konusundan ÖSYM sınavlarında soru çıkmamıştır.

Bu yıl "Kimya Bilimi" konusunda belki kimya bilimine katkısı olan/olmayan kişiler belki de güvenlik işaretleriyle ilgili 1 soru gelebilir.

2.Atom ve Periyodik Sistem

Bu konuda hem Atom kavramının hem de Periyodik Sistemin oluşumunun tarihçesi,bu kavramlara katkıda bulunan kişilerle çalışmaları ayrıntılı olarak işlenmektedir. Atom altı taneciklerin yani elektron ve protonun keşfi ayrıntılı işlenmektedir. İzotop atom kavramı üzerinde durulur. Modern periyodik sistem ile ilgili olarak, düzenli değişen bazı özellikler ( atom yarıçapı, iyonlaşma enerjisi....) ayrıntılı işlenir.  Konu ayrıntılı ve bol tekrarlı bir çalışmanın yanısıra bol soru çözmeyi gerektirir. Bu konularda temeli zayıf olanlar mutlaka bir uzmandan destek almalıdır.

Bu konudan YGS-2017 de en az 2 soru gelecektir.

3. Kimyasal Türler Arası Etkileşimler

Bu konuda zayıf ve güçlü etkileşimler olarak sınıflandırdığımız, maddelerin bir arada durmalarını sağlayan etkileşimler(itme-çekme kuvvetleri) işlenir. Eski programdaki isimleriyle kimyasal ve fiziksel bağlar işlenir. Bileşiklerin sınıflandırılması, adlandırılması, Lewis gösterimleri ve genel özellikleri işlenir. Bu konuda da 2. konuda olduğu gibi çokça yeni kavramla karşılaşırsınız, bu kavramların tanımlarını ve uygulamalarını görmeden ve bir destek almadan yapmanız biraz zor olabilir.

Bu konudan sınavda en az 2 soru gelmesini bekliyorum.

4. Maddenin Halleri

9. Sınıfın son konusu olan maddenin hallerinde katı,sıvı,gaz ve plazma halinin  genel özellikleri işlenir. Gazlar daha ayrıntılı ve uzun bir yer kaplar konuda. Gaz yasaları, gaz basıncı ölçümü gibi kısımlardan mutlaka 1 soru gelecektir. Katıların sınıflandırılması basit bir kısımdır tabi 3. üniteyi iyi öğrendiyseniz. Sıvıların genel özellikleri; yüzey gerilimleri, buhar basınçları gibi kavramlar oldukça önemlidir.

Özellikle buhar basıncı ÖSYM'nin sevdiği bir kavramdır. Buhar basıncı ve kaynama noktası ilişkisini iyi anlamanızı tavsiye ederim.Bu kısımdan da 1 soru gelebilir. Konudan en az 2 soru gelmesini bekliyorum.

5. Asitler, Bazlar ve Tuzlar

Bu konuda sıkıntı yaşamamak için öncelikle hangi maddeler asit, hangi maddeler baz iyice öğrenmeniz gerekiyor. Bunun için iyi bir kaynaktan yazarak bol tekrar yapmalısınız. Birisinden destek almak faydalı olabilir ama eninde sonunda kendiniz ezber yapacaksınız, destek aldığınız kişi ancak bazı kısımlarda ezberleme mantığında destek olabilir. Bu konuda bazı asitlerin, bazların ve tuzların günlük hayatta kullanım alanları da işlenmektedir ama ben bu kısımla ilgili ayrıntılı bir soru geleceğini sanmıyorum, daha yüzeysel bir şeyler sorulabilir; "asitler kireç sökücü olarak kullanılır." vb gibi...

Asit-Baz tepkimeleri önemli bir kısım, bununla alakalı 1 soru gelebilir.

6. Karışımlar

Tek başınıza çalışarak halledebileceğiniz konulardan biri "Karışımlar". Sadece çözelti derişimi ile ilgili hesaplama konularında işlem barındırıyor, eğer matematiğiniz/işlem yeteneğiniz çok çok çok kötü ise destek almanız gerekir bu konuda.

Karışımlar ile ilgili çözeltiler/çözelti derişimi kısmından 1 soru, karışımların ayrılması kısmından 1 soru olacak şekilde en az 2 soru gelmesini bekliyorum.

7. Endüstride ve Canlılarda Enerji

Daha önceki öğretim programında  "Kimyasal Bağlar ve Bileşikler" konusunda incelenen organik bileşikler yeni programda bu ünitede inceleniyor. Ve organik bileşikler dışında Kömür ve Petrol gibi fosil yakıtların oluşumu, kullanımı gibi bilgiler içeriyor. Organik bileşikler başlı başına ayrı bir dünya olduğundan tek başınıza "yanlış bir öğrenme"ye sebep olmamak için organik bileşikler kısmı için destek almanızı öneririm. Diğer kısımlar iyi bir kaynaktan bol tekrar ile halledilebilir kısımlar.

ÖSYM daha öncede programda bulunan organik bileşikler kısmından mutlaka her sene soru sordu, bu sene de organik bileşiklerden en az 1 soru gelecektir.

8. Kimya Her Yerde

Bu konuda günlük hayatta kullandığımız bir çok maddenin içeriği,üretimi ve çevreye etkileri incelenir. Önceki programda yer alan "Hayatımızda Kimya" konusuna benzemektedir. Özellikle temizlik malzemeleri üzerinde durmanız yararlı olacaktır. (Bu kısım önceki programda da vardı ve sıklıkla YGS de soruldu).

Bu konudan sınavda 1 soru gelmesini bekliyorum.Destek almadan bol tekrarla halledebileceğiniz bir konu.

Son olarak sınava hazırlanırken; her konu/bölüm çalışması sonunda konu testlerinden bolca soru çözmeniz ve en önemlisi yanlış yaptığınız soruların açıklamalarını bir uzmandan dinlemenizi şiddetle tavsiye ederim. 

Ayrıca bir taktik önereceğim. Yanlış yaptığınız soruların açıklamasını soru üzerinde yaptırmayın, o soruları mümkünse kesip ya bir zarfa koyun ya da eski bir deftere yapıştırın. Ara ara o soruları tekrar tekrar çözün. Bu taktiği tüm derslerde uygulayabilirsiniz. Zamanla yanlışlarınız azalacaktır. 

18 Aralık 2016 Pazar

Wayuu

Wayuu. Bir örgü tekniği gibi karşıma çıktı ancak araştırdığım kadarıyla aslında bir kültürün yansıması olan bir elişi. Biraz bizdeki kilim dokuma kültürüne, kilim desenlerinin ve kullanılan renklerin anlamına benzer şekilde anlamları olan bir teknik bu. Henüz yeni farkettiğim bu teknik ile ilgili öğrendiğim bilgileri zamanla sizlere aktarmaya çalışacağım.

Ayrıca dün bu teknik ile küçük bir fermuarlı cüzdan yapmaya başladım. Şu an yanımda olmadığı için fotoğrafını çekemiyorum ancak en kısa zamanda aşama aşama fotoğraflarını ekleyeceğim.

Yine bu tekniğin uygulanışı ile ilgili video paylaşım sitelerinde ayrıntılı videolar bulabileceğinizi söyleyeyim ama ben de bu yazı altında zamanla - kendim öğrendikçe- sizlerle de dikkat edilmesi gerekenleri ve püf noktalarını paylaşmaya çalışacağım.

Bu tekniği uygulayacaksanız tavsiyem çok tiftiklenmeyecek ve nispeten çok kalın olmayan bir kaç renk (bence başlangıçta 2 renk) aynı tür ip ile başlamanız.

Başlamadan önce yine yapmak istediğiniz deseni belirlemeniz gerekiyor. Bu deseni kanaviçe desenlerinden de bulabileceğiniz gibi arama motoruna "wayuu pattern" gibi kelime gruplarını yazarak ta bulabilirsiniz hatta isterseniz kareli bir kağıda kendiniz desen oluşturabilirsiz.

İşe başlarken kaç ilmek ile başlayacağınızı seçtiğiniz desene ve örmek istediğiniz materyale göre belirlemelisiniz.

Şimdilik aktaracaklarım bu kadar, Yakın zamanda fotoğraflı yapım aşamalarını paylaşacağım. :)

Aşamaları ekleyeceğim dedim ama ne yazık ki bitirdim, aşamaları ekleyemeden. Pek istediğim gibi olmadı :( Ufak bir fermuarlı cüzdan yaptım ama boyutuna uygun fermuar bulamayınca evde, sonuç istediğim gibi olmadı. Yakın zamanda aklımda değişik projeler var bu teknikle ilgili, onları fotoğraflarım artık, söz :) Bu tekniği uygulayarak netbookuma uygun bir çanta, küçük yuvarlak taban motiflerini birleştirmek suretiyle bir battaniye veya küçük yapılacak taban motiflerinden bardak altlıkları yapmak gibi projeler geçiyor aklımdan. Hangisini yapacağıma henüz karar veremedim, karar verince hemen başlayıp paylaşacağım sizlerle.